Maurello
Chrozophora tinctoria
Euphorbiaceae
Noms en français : Tournesol des teinturiers, Croton des teinturiers.
Descripcioun :La maurello es uno Euphorbiaceae que douno d'èr pulèu à l'erbo-di-toro, Heliotropium europaeum, subretout que trachis dins li champ e flouris peréu à la fin de l'estiéu. Li flour masclo e femello soun desseparado. Se recounèis à si fru en boulo, cubert de berrugo e à si péu estela (fotò).
Usanço :Emé la planto se fasié la tenchuro de viro-soulèu que servié à l'Age-Mejan à l'enluminamen di libre e tambèn pèr acoulouri lou manja. D'efèt chanjo de coulour, passo de blu à rouge, quouro lou mitan es acide (pèr acò se boutié li boursèu dins la pisso). Acò se retrobo dins lou papié Tournesol qu'utiliso la chimìo.
Port : Erbo
Taio : 10 à 40 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Chrozophora
Famiho : Euphorbiaceae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Champ
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Mediterranenco-Touranieno
Ref. sc. : Chrozophora tinctoria (L.) A.Juss., 1824
Embriago-cabro
Lotus corniculatus subsp. alpinus
Fabaceae Leguminosae
Àutri noum : Galassoun, Pèd-d'aucèu, Jauneto, Cap-rous, Lentiholo.
Noms en français : Lotier des Alpes, Lotier corniculé.
Descripcioun :Aquelo meno d'embriago-cabro, subsp. alpinus, trachis dins li pelouso d'auto mountagno. Coume tóuti li Lotus se recounèis à si fueio di tres fuioun large groupa e si dos estipulo sus lou coustat. Èi mai pichoto emé de flour pu grosso que lou tipe corniculatus, coumun en plano, e souvènt rouginasso.
Usanço :Li jóuini brout soun manja en Bousnìo (F. Couplan, op.cit. p. 215), pamens li flour caupon d'acide cianidri. La planto èi marrido pèr li bèsti que douno lou lourdige, embriago (embriago-cabro), coume l'avien vist nòstis àvi. A de prouprieta sedativo e antispasmoudico (contro li mau de nèrvi).
Port : Erbo
Taio : 5 à 10 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lotus
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,8 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 2200 à 2800 m
Aparado : Noun
Jun à setèmbre
Liò : Pelouso
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuroupo
Ref. sc. : Lotus corniculatus subsp. alpinus (DC.) Rothm., 1963